Vanmorgen heeft Noord-Korea een (langeafstands)raket gelanceerd en een
satelliet in een vlucht om de aarde gebracht. De North American Aerospace Defense
Command bevestigde het bericht. Gelukkig ‘vormden zowel de eerste trap als de
tweede trap, inclusief bijbehorende afvalresten, geen gevaar voor Noord Amerika’.
Ik stel me zo voor dat we hier te maken hebben met een geavanceerde
tegenstander. Wellicht is de vergelijking met een Advanced Persistent Threat op
z’n plaats.
Is dat wel zo? Laten we eens kijken naar de karakteristieken van een
Advanced Persistent Threat. De volgende figuur geeft de levenscyclus van een APT weer.

De volgende aspecten zijn karakteristiek voor APT’s:
- Ze zijn erg doelgericht (targeted). Vooraf wordt in kaart gebracht welk doelwit de meest waarschijnlijke grote buit herbergt.
- Ze zijn complex. Ze zijn niet gemakkelijk te herkennen doordat ze samengesteld zijn uit verschillende aanvalsmethoden.
- Ze zijn permanent. Bij de eerste tegenslag laten ze zich niet uit het veld slaan. Vasthoudend als ze zijn blijven ze zoeken naar wegen om de waardevolle informatie te ontfutselen.
- Ze verstaan de kunst van het ontwijken. APT’s laten zich niet gemakkelijk zien. Ze kunnen nieuwe aanvalsmethoden toepassen op het moment van herkenning. Ze duiken zeer gemakkelijk onder de radar.
De raketlancering van Noord-Korea is niet bepaald
doelgericht te noemen. Althans niet gericht op een van hun opponenten (Amerika
of Zuid-Korea). Maar wellicht dat hier een geavanceerde aanvalsstrategie achter
zit en op later moment vanuit de ruimte een aanval gepleegd wordt? De mate
waarin doelbewust voor deze aanval is gekozen valt te bezien. Misschien is het
niet meer dan een stukje machtsvertoon en kan van een aanval domweg niet
gesproken worden.
De complexiteit van de aanval laat zich moeilijker
analyseren. Noord-Korea beschikt over de technologie om kernbommen te
fabriceren. Op zichzelf is dat complex. Maar de complexiteit van de aanval
maakt niet dat een potentiële aanval onherkenbaar blijft. Nogmaals, het kan
zijn dat op later moment vanuit de ruimte een onverwachte aanval plaatsvindt.
Dan zit momenteel de hele wereld zich onterecht te verontwaardigen over een
NKISS (North Korean Impersonating Space Station). En hebben we regelrecht te
maken met een atoomwapen.
Van de buiteland commentator van BNR (Bernard Hammelburg) begreep ik dat Noord-Korea nog niet in staat
is om hun kernkoppen dusdanig klein te maken dat ze op de langeafstandsraket
passen. Het blijft gissen in mijn ogen. Wel staat boven water dat de
raketlancering zeer zichtbaar is geweest voor de wereld.
Hoe lang het projectiel (lees satelliet) in de ruimte blijft
is ook onbekend. Hoelang Noord-Korea in deze hoedanigheid dit soort spelletjes
kan blijven spelen op het wereldtoneel is ook de vraag. Kortom, het is
onduidelijk welke van de twee het meest permanente karakter heeft (de satelliet
of Noord-Korea). Bij het permanente karakter van APT’s hoort ook een stuk
vasthoudendheid. Met de geschiedenis van Noord-Korea voor ogen, in een snel
veranderende wereld, wordt snel duidelijk dat er sprake is van vasthoudendheid
bij de leiding van het land.
Hoe ontwijkend is Noord-Korea? APT’s hebben het vermogen om
de aanvalstactiek aan te passen als ze op het punt staan ontdekt te worden.
Hier is nauwelijks sprake van ‘op het punt staan om ontdekt te worden’. Het
enige dat ik me kan voorstellen is het moment waarop de satelliet toch blijkt
te beschikken over een geavanceerd wapensysteem. Daarbij is het goed mogelijk
dat de communicatie tussen het control center in Noord-Korea en de satelliet te
onderscheppen is. Ook hier is maar zeer beperkt sprake van enig ontwijkend
karakter.
Is hiermee de vergelijking tussen Noord-Korea en APT’s
voldoende duidelijk geworden?
De vraag is natuurlijk of je überhaupt die vergelijking kunt
maken? Feit blijft dat APT’s tegenwoordig in vele verschijningsvormen een
realiteit zijn. De dagelijkse werkelijkheid maakt dat organisaties zich echt
zorgen moeten maken over verlies of diefstal van gevoelige informatie. Dreigend
machtsvertoon van wederzijdse ‘Koude Oorlog praktijken’ speelt geen rol van
betekenis hierbij.
De eenzijdige toepassing van deze tactieken door een land als Noord-Korea maken nog niet dat de wereld met een directe dreiging te maken
heeft. Nauwlettend volgen van de situatie door de VN is het enig juiste wat moet
gebeuren. Dat is een van de voordelen die deze raketlancering als gevolg heeft.
In tegenstelling tot APT’s is het duidelijk welke dreiging er in de lucht
hangt.
Wat dat betreft kun je jezelf misschien gelukkiger prijzen
met deze situatie dan met de eerstvolgende cyberaanval op je IT-infrastructuur. Dat laat onverlet dat diefstal van vertrouwelijke informatie in geen verhouding
staat tot de gevolgen van nucleaire dreiging!
APT's hebben de vervelende eigenschap onder de radar te duiken en te blijven. Vooropgesteld natuurlijk dat er een radar aanwezig is binnen de organisatie! Daarbij heeft het merendeel van organisaties enkele maanden nodig om te ontdekken dat ze geïnfecteerd zijn (Verizon). Er is geenszins te spreken van 'continuous monitoring'!
Dit in tegenstelling tot de raketlancering vanmorgen in Noord-Korea. Daarbij is direct duidelijk geworden dat de wereld op verschillende manieren dit soort activiteiten in de gaten houdt. Hier is weldegelijk sprake van een vorm van 'continuous monitoring'.
In mijn vorige blogartikel heb ik gesproken over 'terugkeer naar de basis'. Daar hoort wel de ambitie bij om sterk geautomatiseerd gebruik te gaan maken van security intelligence. Het gebruik van 'continuous monitoring' speelt een belangrijke rol.
Is Noord-Korea een APT? Ik denk van niet. De situatie is wereldschokkend, dat wel. Maar de duidelijkheid van hetgeen gebeurt is maakt de behandeling door bijvoorbeeld de VN realiseerbaar.
Vergelijk die situatie met je eigen organisatie. Is het duidelijk welke cyberaanvallen daar hebben plaatsgevonden? Is een concreet behandelplan actief om de infecties op te ruimen? Of duurt het nog enkele maanden voordat je door hebt dat de IT-infrastructuur geïnfecteerd is?
Wat zul je staan te kijken als blijkt dat de eerstvolgende cyberaanval vanuit Noord-Korea plaatsvindt!
Succes met je voorbereiding op cyberaanvallen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten